Museum of Modern Art (MoMA), dünya çapında popülaritesi yükselen Refik Anadol’un veri manzaralarıyla parlayacak.
Sevgili dostlar, MoMA’da 19 Kasım tarihinde açılacak olan sergimizin duyurusu New York Times’da yayınlandı! Bir çok sanatçının hayali olan ve kişisel NFT sergisi açılan ilk Türk sanatçı olarak bu haberi sizlerle paylaşmaktan gurur duyuyorum! https://t.co/GbF5qZdDZB
Geçen yıl, Refik Anadol, müzenin halka açık arşivinden 138.000’den fazla resim ve metin materyalini bir makine öğrenimi modeline bağlayarak, “makine halüsinasyonları” adını verdiği, bunları NFT’ler yani değiştirilemez tokenler olarak satan yüzlerce renkli soyutlama yarattı. 37 yaşındaki Refik Anadol ile MoMA küratörleri Michelle Kuo ve Paola Antonelli arasında sessiz bir ortaklığın başlangıcı olan bu çalışma, her iki taraf içinde ilerleyen dönemdeki ortaklıkların ipucuydu. Blockchain tabanlı sanat eserlerinden bazıları binlerce dolara satıldı, en seçkin olanı 200.000 dolara satıldı. Müzenin tüm birincil satışların yaklaşık yüzde 17’sini ve tüm ikincil satışların yüzde 5’ini kazanacağına dair bir anlaşma mevcuttu. Pandemi dolayısıyla ziyaretçi sayılarında ciddi düşüş yaşayan MOMA için mantıklı bir anlaşma olarak görülüyor.
Küratörler, Anadol’u Gund Lobby’de 19 Kasım’da başlayacak ve 5 Mart’a kadar sürecek olan yeni veriye dayalı kurulum için “Refik Anadol: Denetimsiz” için MoMA arşivlerinde daha derine inmeye davet etti.
Sanatçının makine öğrenimi programı, müze koleksiyonlarından gelen bilgileri, hareket ve iklim de dahil olmak üzere binanın içindeki ve dışındaki ortamdan alınan gerçek zamanlı verilerle birleştirerek sürekli olarak yeni görüntüler geliştirecek.
Kuo, “Refik Anadol, normalde rasyonel sistemlerle ilişkilendirdiğimiz verileri gerçeküstücülük ve mantıksızlık alanına büküyor” dedi. “MoMA’nın veri setini yorumlaması, esasen modern sanat tarihinin bir dönüşümüdür.” olarak yorumladı.
Carbon Drop, iklim değişikliği problemine karşı sanatçı, STK, şirket ve platformları bir araya getiriyor.
Son zamanlarda popülerliği artan NFT, Cryptoart teknolojisinin daha çok konuşulan avantajlarının yanı sıra bu sürecin gündeme gelmeyen yönleri de bir hayli fazla. Blockchain teknolojisinin ekosisteme verdiği zararı minimize etmek ve bu konuda farkındalık oluşturmak amacı ile Social Alpha Foundation aralarında Refik Anadol‘unda bulunduğu 8 sanatçının NFT eserlerini müzayede de açık artırmaya sunacak.
RNDR‘nin desteğiyle ve Nifty Gateway tarafından eserlerin satışından elde gelirler, ABD merkezli kar amacı gütmeyen araştırma ve dağıtım kuruluşu olan Open Earth Foundation‘a bağışlanacak. Ekosistemin sürdürülebilir yönetimi için şeffaf bir fon oluşturulacak.
NFT basımından kaynaklanan emisyonları telafi etmek için her benzersiz karbon ayak izi biricik olan sanat eserine sabitlenmiştir. Sanatçılar, pozitif iklim etkisi yaratmak için tarihteki NFT ayak izlerini dengelemeyi taahhüt edecekler.
CarbonDrop Projesine davet edilen NFT sanatçıları:
20 Mart 2021 tarihinde sanatçıların eserleri Nifty Gateway platformundan takip edilebilecek.
NFT ve Crypto Sanatın Enerji Tüketimi ve İklim Değişikliğine Etkisi
CryptoArt ve NFT’lerin iklim üzerinde ciddi deredece olumsuz bir etkisi var. Bir Proof-of-Work mutabakat protokolü kullanan blockchain ağlarındaki her işlem, iklim değişikliğinin kaynağı olan sera gazı emisyonlarıyla bağlantılı olarak önemli miktarda elektrik tüketir. Bir açık artırma için NFT’lerin basılması, tek işlemleri 50 kWh’ye kadar elektrik gerektirebilen (büyük bir evin 2 günde tükettiği bir miktar) Ethereum ağı kullanılarak yapılır. Tek bir ETH işleminin kesin olarak karbon ayak izini hesaplamak zor. Fakat Carbon.fyi platformunu kullanarak NFT ile üretilen her bir eserin yaklaşık olarak kullandığı enerji miktarlarını ve bu miktarın günlük hayattaki karşılıklarını görebilirsiniz. Bir örnekle açıklamak gerekirse, aşağıdaki görselin NFT olarak basılması, pazaryerinde satışı için harcanan enerji miktarı yaklaşık 200 kWh, CO2 emisyonu ise 117 kgCo2. Bu enerji miktarı bir dairenin yaklaşık 3 haftalık enerji tüketimine, bir aracın 500 km yol gitmesine, bir laptopun 1.5 yılda harcadığı enerjiye eşit. Son günlerde binlerce, belki milyonlarca üretilen NFT eserinin basımı, satışı için harcanan enerjinin büyüklüğünü hayal etmesi bile zor. Seth Godin, bu sürecin bedelini hepimizin ömürboyu ödeyeceğini söylüyor.
Ethereum sisteminin geçtiği Proof-of-Stake, sistemin karbon ayak izini önemli ölçüde azaltacağı düşünülüyor. Fakat iki protokolün de (Proof of Work – Proof of Stake) avantajları ve dezavantajları mevcut. Proof of Work (PoW) ve Proof of Stake (PoS) hakkında detaylı bilgi edinmek için yazıyı okuyabilirsiniz.
Blokzinciri bütünüyle teknik bir görünüme sahip olabilir ama internete benzer şekilde sosyoteknik bir yapısı da var. İnsanlar bu teknolojinin performansı için büyük öneme sahip.
NFT yani Non-Fungible Token son günlerde insanların dikkatini çeken, blockchain teknolojisinin parçalarından biri. Blockchain üzerinden kriptolanan bu tokenların en önemli özelliği biricik ve değiştirilemez oluşları. Geçen günlerde Christie’s üzerinden satışa sunulan bir Jpeg resmin 69 milyon dolara alıcı bulmasından sonra NFT dijital dünyada daha da görünür hale gelmeye başladı. Birçok sanatçı/içerik üreticisi eserlerini NFT olarak basıp, pazar yerlerinde satışa sunmaya başladılar. Senelerdir üretmeye devam eden sanatçılardan bazıları da NFT alanında kendilerine yer buldular. Dünya genelinde NFT ile en çok gelir elde eden üreticilerin anlık listesinicryptoart.io platformu üzerinden anlık olarak takip edebilirsiniz.
Murat Pak
Analiz platformu olarak bilinen CryptoArt.io‘nun açıkladığı verilere göre en çok gelir elde eden üreticilerden biri olan Türk sanatçı aynı zamanda takipçilerinin beğenilerine göre neyin popüler olacağını öngörerek onları etkileyebilecek paylaşımlar yapan bir bot hesap olarak adlandırdığı Archillect‘in kurucusudur.
NFT koleksiyoncuları bir Jpeg, png, mp4 ya da GIF gibi medya dosyaları satın almıyorlar, zira bir Jpeg alsalar hiçbir değeri olmazdı. Pak burada insanların satın aldığı ve biriktirdiği, cüzdanlarına soktuğu şeyin bir token olduğunu belirtiyor. “NFT yatırımcıların büyük çoğunluğu sanat sevdikleri için değil, üreticinin değerli olduğuna inandıkları için o kişi tarafından üretilen token’ları satın alırlar.”
Bir röportajında ‘kripto para sanatçısı’ tercümesinin yanlış olduğunu ve “kripto üreticisi”ni tercih ettiğini belirtiyor.
“Ben sanatçıyım” dediğimiz anda yaptığımız şeyin ne derece sanat olduğunu, bunun kime göre, ne zaman sanatlaştığını ya da geçerli olup olmadığını tartışmak gerekiyor.
Murat Pak’ın Twitter, ve Foundation hesaplarına buradan ulaşabilirsiniz.
Tarık Tolunay
Çizim hayatına 90’lı yıllarda Gırgır’da başlayan Tarık Tolunay’ı 2010 yılında başladığı; hikayelerle birleşmiş, yaşayan panoramik İstanbul çizimlerinden oluşan Fractal İstanbul’dan biliyoruz. Yılların emeğini NFT dünyasına taşıyan Tolunay, Türkiye’de Rarible üzerinden eserlerini satışa çıkaran ilk sanatçılardan birisi.
Dijital eserlerinin yanı sıra Shopier üzerinden fiziki ürünlerini alıcılarına ulaştıran Tarık Tolunay NFT dünyasında popülerliğini artırmaya devam ediyor. 8 aylık pandemi sürecinde günde yaklaşık 18 saat çalışarak ortaya çıkardığı Fractal İstanbul Pandemi’nin Foundation’da yer alan tek kopyası yaklaşık 36 bin dolara yani 20 ETH’a alıcı buldu. Tarık Tolunay’ın zamansız olarak tanımladığı çizimlerinin hikayesine göz atmakta fayda var.
Temel amaç insanlararası iletisimdir. Bunu bugüne kadar farklı yöntemlerle icra ettik. Mağara duvarı ile başladık matbaalarla devam ettik. Mecralar değişir. İletişimin biçimi değişir. Ama fikri olan birinin diğer insanlara ulaştırma çabası bitmez. Ot NFT yeni mecramızdır. 🌿 pic.twitter.com/9Oo0FEzSg3
Günümüz dünya düzeninde, gündelik hayatta etkisini hissettiren dijitalleşme olgusu, sanat alanında da kendisini önemli bir şekilde gösterirken bu alanın dünyada öncülerinden olan Anadol NFT alanında daha çok eser üreteceğini belirtiyor.
20 senedir görsel efekt, animasyon ve hareketli grafik tasarımı alanlarında üretim yapan Barış Gürsel de NFT dünyasında yerini aldı. Gürsel bir röportajında NFT ile ilgili olarak şunları dile getirmiş,
Sanatçı olarak eserlerini Instagram platformunda paylaşıyor ve orayı bir sergi olarak kullanıyordu. Paylaşımları karşılığında aldığı şey ise “like” oluyordu ve geliri Instagram kazanıyordu. NFT’yi instagramın yerini almış bir şey olarak düşünmek lazım. NFT dijital sanatın para birimi olacaktır.Gürsel, “NFT gibi bir şeyi koleksiyon olarak almak istiyorsan sanata ilgi duymak, ürünün ya da sanat eserinin çekici gelmesi gerekiyor. Eğer bunun ne işe yarayacağını düşünüyorsan mesela duvara astığın resim ne işe yarıyor ki zaten? Bunlar farklı kavramsal içerikleri olan şeyler.” diyor. Gürsel, “NFT’lere baktığımızda %5’i kadarı gerçekten sanatçı eli değmiş kadar iyi eserlerden oluşuyor. Tasarımcı gözüyle bakınca çok kötü işler olduğunu da görebiliyorsunuz ve bunlar sizin koyduğunuz eserden daha yüksek fiyata satılıyor.” şeklinde bir yorum yaptı. Barış Bey, NFT’lerin pul koleksiyonu yapmaya benzer olduğunu düşünüyor.
My NFT 